صنایع دستی جزو سوغات زاهدان محسوب می‌شود که شامل پارچه‌های رنگارنگ بلوچ، زیور آلات سنتی، چادر بافی، سوزن دوزی، سکه دوزی، حصیر بافی، صدف و مروارید کاری، روسری‌های محلی، سفال و سنگ تراش‌های قیمتی است. سوغاتی‌های غذایی زاهدان شامل شکلات خارجی، شیرینی لاندو، میوه‌های استوایی و ادویه‌جات است. تمامی اقلام ذکر شده به عنوان سوغات زاهدان در سایر نقاط استان سیستان و بلوچستان مانند زابل، سراوان و چابهار نیز یافت می‌شود و از سوغات سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود.
لاندو شیرین
شیرینی لاندو از ترکیب خرما، گندم و کنجد تهیه می‌شود. پس از مخلوط کردن خرمای بدون هسته، گندم داغ (برشته شده) و کنجد، مواد را زیر بار سنگین قرار می‌دهند تا سفت و چسبناک شود. پس از اینکه مواد زیر بار به یکدیگر چسبیدند از روی بار خارج شده و به اشکال مختلف آماده می‌شوند. لندو در اصل سوغات زابل و شمال استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود، اما در زاهدان نیز یافت می‌شود. کسانی که زاهدان را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می‌کنند، شیرینی لندو را به عنوان سوغات زاهدان تهیه می‌کنند.
میوه‌های گرمسیری
مهم نیست در چه فصلی به زاهدان سفر کنید، می‌توانید موز و انبه خوشمزه را در این پیدا کنید. طعم و بوی زیتون زاهدان با زیتون سایر نقاط ایران متفاوت است. پاپایا و گواوا دو میوه گرمسیری دیگر هستند که در زاهدان یافت می‌شوند و می‌توان آن‌ها را به عنوان سوغات زاهدان خریداری کرد.
شکلات زاهدان
با توجه به اینکه زاهدان در کنار اقیانوس هند قرار دارد، تمامی شکلات‌های موجود در بازار زاهدان خارجی هستند. ارزان بودن و تنوع بالای شکلات‌های زاهدان باعث شده هر مسافری که به زاهدان می‌آید، شکلات‌های خارجی را به عنوان سوغات زاهدان خریداری کند.
سوزن دوزی | گلدوزی بلوچی
یکی از قدیمی‌ترین هنرهای مردم زاهدان، هنر سوزن دوزی است که به آن بلوچی دوزی می‌گویند. سوزن دوزی روی لباس یا پارچه انجام می‌شود و ریشه در زندگی و فرهنگ بلوچ دارد. در سوزن دوزی از طرح‌هایی مانند گل و گیاه استفاده می‌شود و در دوخت پرده، پشتی، دستمال، رومیزی، جانماز، مانتوهای سنتی و … استفاده می‌شود و جالب است بدانید که سوزن دوزی در شمال و جنوب این استان متفاوت است. در شمال استان معمولا از رنگ‌های روشن و طرح‌های ساده و در جنوب استان از رنگ‌های تیره و طرح‌های پیچیده استفاده می‌شود. تم رنگ سوزن دوزی قرمز است و هر منطقه از ترکیب و چیدمان رنگ‌های متفاوتی استفاده می‌کند و به نوعی امضای هر شهر و روستا در سوزن دوزی به نحوه رنگ آمیزی آن برمی‌گردد. سوزن دوزی استان سیستان و بلوچستان یکی از گران‌ترین سوغاتی‌های زاهدان و استان سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود.
حصیر بافی
یکی از پر رونق‌ترین صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان، هنر حصیربافی است. این صنعت بیش‌تر در مکان‌هایی که درختان نخل زینتی وحشی زیادی وجود دارد رایج است. مردم بلوچ از نازک‌ترین قسمت درختان خرما که در زبان محلی «پیش» نامیده می‌شود، برای حصیر بافی استفاده می‌کنند. گلدان، حصیر، سبد سفالی (کاپاد)، کیسه حصیری، سبد نان، فرش، پنکه، کفش سنتی (سواس) و اسباب بازی از جمله محصولات حصیری زاهدان و سوغات زاهدان است. یکی از خصوصیات ظروف حصیری این است که محتویات آن از نیش حشرات در امان باشد. به همین دلیل از چنین ظروفی برای نگهداری خرما در این استان استفاده می‌شود.
سکه دوزی | آینه دوزی
یکی از زیباترین محصولات صنایع دستی زاهدان آینه دوزی و سکه دوزی است که در آن به کمک آینه و سکه طرح‌های بسیار زیبایی تولید می‌کنند. مردم بلوچستان معتقدند آینه بازتاب واقعیت است و به همین دلیل آینه دوزی در این منطقه به یک فرهنگ غنی تبدیل شده است. تکه‌های پارچه با رنگ‌های مختلف روی یک تخته نمدی یا مواد مرتبط دیگر به هم متصل شده و با آینه‌کاری و انبوهی از دکمه‌های پیراهن سفید تزئین می‌شوند. منگوله‌ای پشمی نیز به لبه‌ای آویزان می‌شود که در سمت پایین قرار می‌گیرد. پارچه‌های سکه دوزی برای تزیین لباس، تزیینات منزل و زیورآلات مخلوط بر گردن شتر استفاده می‌شود. محصولات سکه دوزی را حتما به عنوان سوغات زاهدان خریداری کنید. آینه دوزی با ترکیب هنرهایی مانند ابریشم دوزی و بافندگی ترکیبی بسیار چشم نواز را ایجاد می‌کند.
چادر بافی
با توجه به اینکه زاهدان دارای بخش‌های عشایری است، چادر مشکی یا پلاس یکی از پر مصرف‌ترین محصولات این شهرستان است. نحوه تولید آن به این صورت است که روی دستگاه بافندگی با استفاده از موی بز به عنوان پود بافته می‌شود. در صورت تمایل می‌توانید یکی از این چادرهای عشایری دستبافت را به عنوان سوغات زاهدان تهیه کنید.
گلیم بافی
عشایر زاهدان از پشم حیوانات خود برای تهیه نخ های مناسب قالی استفاده می‌کنند و با تهیه طرح ها و نقش‌های مناسب، قالی‌های منحصر به فردی می‌بافند. به گفته اهالی این روستا یک قالی به ابعاد ۲.۵×۱.۵ متر در هفتاد ساعت بافته می‌شود. قالیچه های بازار زاهدان را به عنوان سوغاتی زاهدان فراموش نکنید!
سنگ‌های قیمتی زاهدان
در منطقه سیستان و بلوچستان سنگ‌های زینتی و ارزشمند فراوانی وجود دارد. در این منطقه سازمان منطقه آزاد با تراش سنگ‌های زینتی، انگشتر و سایر زیور آلات را می‌سازد که می‌توانید به عنوان سوغات زاهدان خریداری کنید.
سفال کلپورگان
سفالگری یکی از هنرهای بسیار قدیمی سیستان و بلوچستان است و سفال‌های کشف شده در شهر سوخته زابل قدمت این هنر را نشان می‌دهد. روستای کلپورگان یکی از مراکز مهم تولید سفال در شهرستان سراوان است و از سال ۱۳۹۵ به عنوان موزه زنده سفال کلپورگان به ثبت رسیده است.این روستا تنها موزه زنده سفال جهان است و هنر سفالگری بیش از ۷۰۰۰ سال قدمت دارد. قدیمی سفال کلپورگان یکی از محصولات صادراتی استان سیستان و بلوچستان است.
کوکی‌های خرما
یکی از محصولات پرطرفدار در سبد سوغات زاهدان کلوچه خرمایی است که می‌توانید آن را به عنوان یک سوغاتی ارزان و خوش طعم خریداری کنید. خرما، هل، دارچین و گاهی سیاه دانه مواد اولیه کلوچه خرمایی هستند. این غذای خوشمزه در اسفند ماه و برای استفاده در نوروز طبخ می‌شود.
کشک زرد
کشک زرد از ترکیب ادویه، زردچوبه، گندم کامل و دوغ تهیه می‌شود. این مجموعه به مدت یک هفته تا ده روز در کیسه نخی نگهداری می‌شود و سپس خارج می‌شود و پس از ورز دادن پودر شده و به عنوان غذای مقوی مصرف می‌شود. کشک زرد را با پیاز و آب گوشت یا آب جوشیده مخلوط می‌کنند. کشک زرد یک غذای سریع و خوشمزه است. ترکیبات این کشک برای تقویت حافظه، درمان ورم معده، یبوست، اسهال، فشار خون و پیشگیری از پوکی استخوان مفید است.
نان محلی
بورک، چالبک و قیلیفی از انواع نان‌های محلی سیستان است که هر کدام به روش خاص خود تهیه می‌شود و در بین مردم منطقه و گردشگران طرفداران زیادی دارد. این نان‌های خوشمزه محلی در ماه رمضان جایگاه ویژه ای در سفره‌های افطار و سحر دارند. بسیاری از مردم این نان‌ها را به عنوان سوغات خوراکی سیستان و بلوچستان تهیه می‌کنند.
چای قرمز
چای قرمز بلوچستان در واقع همان چای ترشی است که در بلوچستان کشت می‌شود. ۷۳۲ هکتار از اراضی کشاورزی این منطقه زیر کشت چای ترش است که این چای یکی از محصولات با کیفیت استان به شمار می‌رود.
ادویه آچار
آچار یک ادویه محلی است که از ترکیب چند ماده مانند گندم، پیاز، تخم گشنیز و زیره تهیه می‌شود. کلمه آچار به معنای چاشنی و ترشی است. از نظر شکل ظاهری دارای شکل استوانه‌ای با قطر زیاد و ارتفاع کم است. رنگ آن زرد تیره، بافتی خشک و شکننده است و بوی آن شبیه مخلوط ادویه است. ادویه آچار در تهیه بسیاری از غذاهای سنتی سیستان مانند آبگوشت و خورش استفاده می‌شود، زیرا علاوه بر طعم مطبوعی که به غذا می‌دهد، خاصیت آنتی اکسیدانی نیز دارد. یکی از خصوصیات آچار این است که در گذشته معمولاً در فصول سرد که موادی مانند پیاز در دسترس نبود از این ادویه به عنوان جایگزین آن استفاده می‌کردند.
خامه دوزی | گلدوزی سفید
سفید دوزی یکی از صنایع دستی زیبای استان سیستان و بلوچستان ایران است. اصولاً سفید دوزی نوعی سوزن دوزی است که در آن از نخ ابریشم استفاده می‌شود. در سال‌های دور ابریشم را بدون هیچ گونه عملی مانند رنگرزی، پختن و سفید کردن استفاده می‌کردند و در واقع به صورت خام استفاده می‌شد. از هنر سفید دوزی برای تزیین لباس، جانماز، کوسن و رومیزی استفاده می‌شود.
گلدوزی مشکی
سیاه دوزی نوعی سوزن دوزی است که در آن از نخ سیاه برای تزیین آستین و سینه لباس استفاده می‌شود. طرز کار به این صورت است که روی لباس نقش‌هایی به شکل مثلث می‌دوزند.
گلدوزی پریور
این نوع دوخت که به آن پلی وار دوزی نیز می‌گویند، نوعی گلدوزی روی پارچه است. دوخت مستقیماً روی پارچه انجام می‌شود. پریور بیش‌تر در لبه‌های روسری و شال زنان بلوچ استفاده می‌شود. البته در برخی از روستاهای سیستان و بلوچستان گلدوزی در قسمت جلوی سینه، لبه شلوار و دور آستین، کلاه، عرق بند، سربند، بازوبند و روکش نماز نیز انجام می‌شود.
دودنی دوزی
دودنی بافی یکی از هنرهای قدیمی است که مردم بلوچ از آن برای رفع زخم چشم از خانه استفاده می‌کنند. البته اکنون از محبوبیت آن کاسته شده و این هنر تقریباً در حال فراموشی است. دودنی بافی در اصل توری تزئینی است که با گیاهی علفی با برگ‌های تقسیم شده ساده و گل‌های زرد تا سفید که در اکثر نقاط استان می‌روید درست می‌شود.
طلا دوزی
طلا دوزی یکی دیگر از هنرهای زنان استان سیستان و بلوچستان است. در این محوطه وسیع انواع دست بافنده‌های تزئینی و نقوش عامیانه وجود دارد.
خرما
خرما ربیع یکی از انواع خرما است که در زاهدان کشت و برداشت می‌شود. و سوغات زاهدان محسوب می‌شود.
کشک سفید
کشک سفید یک محصول لبنی است که از شیر تهیه می‌شود. برای تهیه کشک سفید، دوغ یا ماست را روی اجاق گذاشته و به آرامی هم می‌زنند تا بجوشد و کمی بپزد، سپس می‌گذارند تا خنک شود و در کیسه پلاستیکی می‌ریزند تا کاملاً آب آن گرفته شود. سپس در قابلمه می‌ریزند و ورز می دهند و نمک می‌زنند و به شکل‌های دلخواه روی سبدهای چوبی می‌چینند و در آفتاب می‌گذارند تا خشک شود.
زاهدان مهد هنر و سوغات سیستان و بلوچستان
زاهدان به عنوان مرکز استان سیستان و بلوچستان یکی از مقاصد سفر محسوب می‌شود که برای به یاد ماندن این سفر در خانه خود و هدیه دادن فرهنگ بلوچی به اقوام و خانواده خود، به همراه آوردن سوغات زاهدان می‌تواند بهترین گزینه باشد. از هنرهای دستی گرفته تا غذاهای محلی بهترین سوغات سفر شما خواهد بود.